Επική αφήγηση

Οι αοιδοί τραγουδούν   imageΟ Αχιλλέας στη σκηνή του τραγουδάει για τα κατορθώματα των ηρώων, και ο Πάτροκλος περιμένει τη σειρά του. Ο Δημόδοκος κρατάει κιθάρα. Τα έπη είναι ποιήματα έμμετρα.

Δεν ξέρουμε πως ακούγονταν, η γλώσσα μας μεταμορφώθηκε από “προςωδιακή” σε “τονική”

εχουν περάσει χιλιετίες από τότε που λέγονταν ή, καλύτερα, τραγουδιόνταν τα έπη του Ομήρου. Έχουμε αλλάξει εμείς οι άνθρωποι, έχει αλλάξει ο τρόπος ζωής μας, κυρίως είναι αλλιώτικος ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε το πέρασμα του χρόνου, ή, καλύτερα ο τρόπος που διευθετούμε και διαθέτουμε το χρόνο μας.

Ο οποίος έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει.

Πώς λοιπόν κάνουμε σήμερα, τον 21ο μ Χ  αιώνα επική αφήγηση ;

Μετρώντας

Ταιριάζοντας το νόημα με το στίχο, το στίχο με την ανάσα, την ανάσα με τη μελωδία-

με τον επικό τροπο δηλαδή, όπως μπορεί να τον αντιληφθεί ο σημερινός άνθρωπος  , εκτός επικής παράδοσης  αλλά φορτωμένος γνώσεις ( όχι εμπειρίες) για πάμπολλες παραστατικές παραδόσεις

η επική αφήγηση λοιπόν είναι τρόπος αφήγησης, τρόποι αφήγησης , τρέπει και τέρπει, πολύτροπη σαν τον πιο ξακουστό της ήρωα

 

 

Εργαστήρι για την αφήγηση και τη μυθοπλασία

6 συναντήσεις για την αφήγηση
Μια ραψωδία της Οδύσσειας
Εργαστήρι αφήγησης από τη Μάνια Μαράτου
Απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται για την αφήγηση, αγαπούν το λόγο σε όλες του τις μορφές, και θέλουν να μάθουν για τη μυθοπλασία και την προφορικότητα.
Αφορμή και πρώτο υλικό για τις ασκήσεις και τα παιχνίδια θα είναι μια ραψωδία από την Οδύσσεια του Ομήρου.
Θα ανακαλύψουμε τα νήματα της αφηγηματικής τέχνης, θα φτιάξουμε μικρά αφηγήματα, στιχάκια, ποιήματα, τραγούδια, θα αντλήσουμε έμπνευση και υλικό για να πλάσουμε καινούργιες, δικές μας ιστορίες, και θα τις αφηγηθούμε.
Εάν η ομάδα επιθυμεί μπορούμε να παρουσιάσουμε τη δουλειά μας σε μία αφηγηματική βραδιά. (τόπος και χρόνος θα καθοριστεί από την ομάδα)simoeis
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Η ομάδα θα επιλέξει ανάμεσα στις ραψωδίες ε και μ. Στην πρώτη μας συνάντηση πρέπει να τις έχετε διαβάσει και τις δύο ώστε να υποστηρίξετε με επιχειρήματα την επιλογή σας! Το εργαστήρι ξεκινάει με ντιμπέιτ!
Οι συναντήσεις θα γίνουν στου Ψυρρή, στην οδό Κατσικογιάννη 9, (πίσω από το ΕΜΠΡΟΣ) στη νέα έδρα του ΜΥΘΟΛΟΓΙΟΥ
Σάββατα 5-8

ΕΝΑΡΞΗ 19/3 5μμ, έως 23/4
Για εκδήλωση ενδιαφέροντος και περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ στείλτε μέιλ στο
mythologion@gmail.com, ή στο τηλ : 6974598242 (Μάνια Μαράτου)

Η Μάνια Μαράτου είναι από τους πρωτεργάτες της αναβίωσης της τέχνης της προφορικής αφήγησης στην Ελλάδα. Είναι μουσικός και αφηγήτρια. Από το 1996 αφηγείται ιστορίες, μύθους, παραμύθια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και έχει συμμετάσχει σε εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ. Στις αφηγήσεις της συνοδεύει τον εαυτό της με κρουστά μουσικά όργανα. Ακόμη, διδάσκει την τέχνη της αφήγησης σε εργαστήρια και σεμινάρια.
Από το 2004 έχει εμβαθύνει στη μυθολογική αφήγηση, ερευνά τον επικό λόγο και τις σύγχρονες εφαρμογές του , και επεξεργάζεται τα έπη του Ομήρου.
Από το 2007 μέχρι το 2013 έστηνε τη “Χάιμα” μία τέντα από το Μαρόκο, χωρητικότητας 100 ανθρώπων, σε φεστιβάλ σε όλη την Ελλάδα, και έλεγε εκεί τις ιστορίες της μαζί με τους συνεργάτες της.
Ακόμη, διοργανώνει διαφόρων ειδών πολυσυμμετοχικά αφηγηματικά γεγονότα, κατά προτίμηση σε δημόσιους, ανοιχτούς χώρους της πόλης. Έχει απαγγείλει, ήδη από το 2006 ολόκληρες ραψωδίες από την Οδύσσεια στο Θησείο, διοργάνωσε το 2010 τον “Παραμυθώνιο, όπου με ένα διαδικτυακό κάλεσμα μαζεύτηκαν περίπου εκατό άνθρωποι στο πλακόστρωτο μπροστά στον Λουμπαρδιάρη στου Φιλοπάππου και αφηγήθηκαν ιστορίες για πάνω από τρεις ώρες, διοργάνωσε μαραθώνιες αναγνώσεις της Ιλιάδας και της Οδύσσειας στο δρόμο με τη συμμετοχή ακόμα και περαστικών και το καλοκαίρι του 2014 διάβασε τρεις φορές ολόκληρη την Ιλιάδα, 12 μέρες συνεχόμενες κάθε φορά, 2 ραψωδίες την ημέρα, στην Πνύκα, στα Εξάρχεια και στον Κεραμεικό.
manyamaratou@yahoo.co.uk
https://www.facebook.com/maratoum
https://manyamaratou.wordpress.com

life with Homer a. good morning Pallas Athena

Παρακάτω βρίσκετε το κείμενο στα Ελληνικά

Last night as I was driving I was thinking about Eupeithes. Eupeithes is the father of Antinoous, the most arrogant of Penelopes suitors, their “leader”, the first killed by Odysseus. Eupeithes, the father, wants revenge. He wants Odysseus’ blood to pay for the blood of his son. He ends up dead, killed by Laertes, Odysseus father. Book 24 of the Odyssey is very much about sons and fathers.

I realised that what Eupeithes wants is what Odysseus wanted and got. The suitors were plotting to kill his son, end his bloodline. So he killed them all instead.

Eupeithes wants to kill back. All the Ithacans support him, except one, but nobody listens to that one. They have lost sons and brothers.

a second bloodbath is in the making. Both Odysseus and Eupeithes have good reasons to want to kill. Equally valid. The bloodbath is averted only with the intervention of Pallas Athena. That is how the Odyssey ends.

when I got back home I went to facebook and found it full of posts about Nato sending troops to safeguard (?) borders against the influx of refugees. Troops at our borders, frontex patrolling the seas, bombs on the bombed, they blast us we blast them back where oh where is Athena to put an end to all this?

and then this came up on my newsfeed

 

goodmorning Pallas Athena

I call that living with Homer

Χτες το βραδι οδηγώντας σκεφτόμουν τον Ευπείθη. Ο Ευπείθης είναι ο πατέρας του Αντίνοου, του αρχηγού των μνηστήρων. Στην ω της Οδύσσειας ζητάει το αίμα του Οδυσσέα να πληρώσει για το θάνατο του παιδιού του. Αυτό που θέλει είναι αυτό που ήθελε και έκανε ο Οδυσσέας- οι μνηστήρες σχεδίαζαν να σκοτώσουν τον Τηλέμαχο. Δεν έχει κανείς από τους δυο περισσότερο δίκιο από τον άλλον, η οργή και ο πόνος γίνονται καύσιμο για να μην σταματήσει ποτέ ο κύκλος του αίματος.. Μόνο η παρέμβαση της Αθηνάς δίνει τη “λύση”

Γύρισα στο σπίτι και μπήκα στο Φέησμπουκ. Στρατός στα σύνορα, βόμβες στους βομβιστές και βομβαρδισμένους, γκλομπς, συρματοπλέγματα, ματ, άμαχοι, ταλαίπωροι, ανελέητος κύκλος βίας, έλεγα πού είναι η Αθηνά Παλλάδα. Και εμφανίστηκε το παραπάνω βίντεο στην οθόνη μου.(το βρίσκετε στο λινκ πιο πάνω)

ω της Οδύσσειας. ο Όμηρος ζει.

Απόψε στοΧώρο Τέχνης Ασωμάτων.

 

 

 

Οδύσσειας ω: μικρή νέκυια, στον αγρό, σπονδές

odwsmall

????????????????????????????????????

 

 

Κάθε Παρασκευή βράδυ στις 11.15μμ

η Μάνια Μαράτου παρουσιάζει στο Χώρο Τέχνης Ασωμάτων τη
Μεταμεσονύκτια Παράσταση Αφήγησης

Οδύσσειας ω:
μικρή νέκυια,
στον αγρό, σπονδές

Κάτω Κόσμος
Οι ψυχές του Αχιλλέα και του Αγαμέμνονα συζητούν. Μιλάνε για το τέλος τους, τι άλλο; Έρχονται οι ψυχές των μνηστήρων, και ένας τους αφηγείται το δικό τους τέλος. Ο Αγαμέμνων πλέκει το εγκώμιο της Πηνελόπης.
Στην Ιθάκη
Οι γονείς των μνηστήρων κηδεύουν τα παιδιά τους και αρματώνονται να πάρουν εκδίκηση.
Ο Οδυσσέας συναντάει το γέροντα Λαέρτη.
Στον Όλυμπο
Η Αθηνά βλέπει ότι δεν έχει τέλος το αιματοκύλισμα.
Παρεμβαίνει.

Ο τελευταίος λόγος του ποιητή: Φτάνει πια η σφαγή. Ποτέ πια πόλεμος.
Ο Όμηρος ολοκληρώνει το έπος της Οδύσσειας δίνοντας το λόγο στους νεκρούς κι εκείνοι κάνουν τον απολογισμό της ζωής τους, αφηγούμενοι το τέλος τους. Έπειτα, πάνω στη γη, οι ζωντανοί κατακλύζονται από συναισθήματα: οργή και μίσος για τους γονείς των μνηστήρων και για εμάς μεγάλη συγκίνηση στην αναγνώριση του γιου από τον πατέρα. Ο Οδυσσέας επιστρέφει στη γη του, γίνεται κυρίαρχος του κόσμου του και για άλλη μια φορά κινδυνεύει να τα χάσει όλα. Θα χρειαστεί θεϊκή παρέμβαση για να αποτραπεί νέα σφαγή, η φωνή της Αθηνάς και το αστροπελέκι του Δία κόβουν τον ανελέητο κύκλο της βίας και δίνουν την αχνή ελπίδα για ειρήνη.
Η Μάνια Μαράτου διηγείται αυτήν τη γεμάτη μυστήριο, συγκίνηση και ένταση ιστορία διαμορφώνοντας έναν σύγχρονο επικό λόγο, ριζωμένο στην παράδοση της ελληνικής γλώσσας.
Συνθέτει μία αφήγηση ανάγλυφη, καθαρά προφορική, ρυθμική και μετρημένη, πιστή στο λόγο του Ομήρου και τη συνοδεύει δυναμικά με το αυτοσχέδιο μονόχορδο μουσικό όργανο.

Κάθε Παρασκευή βράδυ στις 11.15μμ
Είσοδος: 10 ευρώ
Μέρος των εσόδων θα δίνεται στο Φιλανθρωπικό Οργανισμό http://www.nomorewalking.ch και συγκεκριμένα στη δράση για συγκέντρωση καλτσών για τους πρόσφυγες http://bit.do/buysocks

@χώρος τέχνης ασωμάτων
Οδός Αγ.Ασωμάτων 6,θησείο
Πληροφορίες-κρατήσεις: 211-8009838
Κινητό: 6939238611
Facebook: @χώρος τέχνης ασωμάτων

Reading the Odyssey ..aloud..as LOUD as possible/ Διαβάζοντας την Οδύσσεια, μεγαλοφώνως, όσο πιο ΔΥΝΑΤΑ..

I want to shout this story from our place in the heart of Athens, I want the whole country to hear it..

the story of a king who returns. He is Nobody. He is a beggar. his house is overrun with young, hotblooded warrior nobles who plot to kill his only son and lust after his wife.

yes, we all know the story- but when was the last time you heard it all, the whole ocean of poetry that is the Odyssey?

It is not fast paced, but it is very exciting- in the words of the master teller himself, the words that transcend centuries of time, hundreds of translations, millions of hours of study.. and still enthrall the hearts and souls of people of all ages and many cultures and backgrounds..

It takes a long time to read, to tell, to hear, that version we call “original”. 12 nights if we go through 2 books a night, yes, a long time.. but wait, why is being a long time in a story you like not desirable? Songs are getting shorter and shorter, videos of under a minute give us a quick fix, tweets..lets not get into that.. It is all like a quick sugar boost- fun, I admit, but where is the nourishment?

you can bask in epic. you can let it seep slowly through the pores of your being. You can daydream, you can even sleep for a while, it will all be there when you come back, it is made for slow listening, generous in its welcoming. Listening to the Odyssey is easy, enjoyable. The metre counts out time, at a pace you can relax in. Information is dealt out in easily digested bits, and you get repetitions, just to help you stay with it. Actually this is what I believe is one of the greatest gifts Homer has created for 21st century humanity, the reminder of what it is like to experience the passing of time in a relaxed, non hurried manner. A reminder that might work as an incentive to ask for this experience, to strive to make it happen again.

And at the same time you get to hear a great story. The survivor- he returned, he lost everything, everyone, but he got back home- and won his world back. and if you want to learn how in the most enjoyable way.. get someone to read the story to you..

odyss2

Αυτήν την ιστορία θέλω να την φωνάξω, να την φωνάξω δυνατά να με ακούσει όλη η χώρα, από κει, από το χώρο μας στην καρδιά της Αθήνας.

την ιστορία του βασιλιά που επιστρέφει, του Κανένα, του ζητιάνου του κουρελή. Στο σπίτι του κατάληψη από θερμοκέφαλους ευγενείς πολεμιστές που θέλουν να σκοτώσουν το γιο του, το μοναχογιό του, και ποθούν τη γυναίκα του.

Ναι, όλοι την ξέρουμε την ιστορία. Αλλά πότε ήταν η τελευταία φορά που την ακούσατε, ολόκληρη; τον ωκεανό ποίημα που λέγεται Οδύσσεια;

Όχι, δεν έχει γρήγορους ρυθμούς, έχει όμως αγωνία παρ’ όλο το αργό ύφος. Ειδικά όταν ακούς τα λόγια του μάστορα του ίδιου, λόγια που διασχίζουν αιώνες, χιλιετηρίδες για την ακρίβεια,και είναι σα να μας απευθύνονται προσωπικά, εμάς τους ανθρώπους του 21ου αιώνα, και μας καρφώνουν σα βέλη στην καρδιά, στη ψυχή, μέσα από εκατοντάδες μεταφράσεις, μετά από ώρες μελέτης, μας μαγεύουν σα να δημιουργήθηκαν τώρα.

Ναι, χρειάζεται πολύς χρόνος για να το διαβάσεις, να το πεις, να το ακούσεις ολόκληρο αυτό το έργο που θεωρούμε το “πρωτότυπο”. Δώδεκα βράδια αν ακούς δύο ραψωδίες τη βραδιά, τρείς μήνες αν γίνεται αυτό μία φορά την εβδομάδα. Σύμφωνοι, είναι πολύς ο χρόνος, αλλά πείτε μου, γιατί να μην ακούς μία ιστορία που σου αρέσει για πολύ ώρα; Γιατί να μην διαρκεί πολύ κάτι που απολαμβάνεις; Τα τραγούδια όλο και μικραίνουν, τα βίντεο κάτω από λεπτό, το τουίτερ..άσε, να μην επεκταθούμε. Είναι σαν την καραμέλα, μια ευχάριστη δόση ενέργειας από τη ζάχαρη, αλλά δε σε θρέφει, σε λιγώνει, δε χορταίνεις.

Μες στο έπος μπορείς να αράξεις. Δε σε βομβαρδίζει με φιξακια..μπορείς να αφεθείς, να το απορροφήσεις αργά, σα να μπαίνει από τους πόρους της ύπαρξής σου. Μπορείς να χαζεύεις, ακόμη κι αν πάρεις έναν υπνάκο δεν πειράζει, δεν το χάνεις, σε υποδέχεται γενναιόδωρα, φιλόξενα όταν θα γυρίσεις πίσω. Είναι φτιαγμένο έτσι, ειδικά για να ακούγεται αργά. Το μέτρο κρατά το χρόνο, οι πληροφορίες δίνονται σε δόσεις ανεκτές, επεξεργάσιμες, και είναι και οι επαναλήψεις, βοηθήματα μην μας ξεφύγει τίποτε σημαντικό. Η αλήθεια είναι ότι θεωρώ ότι αυτό είναι το δώρο που λαμβάνουμε από τον Όμηρο εμείς οι άνθρωποι του 21ου αιώνα, την εμπειρία του απλωμένου χρόνου, την υπενθύμιση, σαν ανάμνηση του πώς είναι να ζεις χωρίς βιασύνη. Το δώρο του χρόνου, δηλαδή. Η υπενθύμιση η οποία ίσως λειτουργήσει ως κίνητρο να την αποζητούμε και να την δημιουργούμε. Την εμπειρία του πλατιού, χαλαρού, απλωμένου χρόνου.

Κι όλα αυτά την ώρα που ακούς μια καταπληκτική ιστορία. Εκεινού που επέζησε. Τα έχασε όλα, τους έχασε όλους, γύρισε όμως, κέρδισε τη δυσκολότερη μάχη που έδωσε ποτέ, μέσα στο ίδιο του το σπίτι. Και το έκανε πάλι δικό του.

Κι άμα θέλετε ν’ ακούσετε πώς…βρείτε κάποιον να σας διαβάσει την Οδύσσεια.

Στη Στε.Π.Πα Μυθολόγιο, πλατεία Καρύτση 5, Αθήνα. Κάθε Δευτέρα στις 8μμ, από 24/11

Ιλιαδα3, 3/10, ραψωδίες Σ, Τ, Υ

Σήμερα, στο “Μία ζωή την έχουμε” Σφακτηρίας 20 στον Κεραμεικό διαβάζουμε πάλι από την Ιλιάδα. Θα κάτσουμε, γύρω γύρω, άλλοι με καφέ, άλλοι με νεράκι,με ό,τι θέλει ο καθένας, και θα ακούσουμε τον Αχιλλέα να θρηνεί. Την Θέτιδα να μοιρολογεί. Πώς ο Ήφαιστος φτιάχνει την ασπίδα και ιστορε’ι τον κόσμο όλο. Κι ύστερα, ο Αγαμέμνων ζητάει συγνώμη. Έ, κάπως, με τον τρόπο του κι αυτός..και ο Οδυσσέας; ναι, κι αυτός έχει κάτι να πει ..”καλά, πάμε να φάμε τώρα”!! Θα συγκινηθούμε, θα θαυμάσουμε, θα ονειροπολήσουμε, κι ύστερα, όλοι μαζί χορτασμένοι στην ψυχή βαθειά θα πάμε σπίτι να ονειρευτούμε.

Ιλιάδα3, 2/10, ραψωδίες Π,Ρ

Μετά από ένα μικρό διάλειμμα για ανασύνταξη και προσαρμογή στις συνθήκες, η ανάγνωση της Ιλιάδας συνεχίζεται από σήμερα, Πέμπτη 2 Οκτωβρίου. Ο χώρος που θα μας φιλοξενήσει είναι το “Μία ζωή την έχουμε”, στην οδό Σφακτηρίας 20, στον Κεραμεικό.WP_20140929_001

Έχει χώρο και μέσα, και έξω. Οι αναγνώσεις θα ξεκινούν στις 7μμ.

Σήμερα θα διαβάσουμε την Π, την Πατρόκλεια, και τη Ρ: Σπαρακτική, καθώς διαδίδεται η είδηση του θανάτου του Πατρόκλου. Η Θέτις μοιρολογεί το δικό της γιο, που είναι ακόμη ζωντανός.

Ιλιάδα3, μέρα έβδομη, ραψωδίες Ν. Ξ.

έβδομη μέρα, ραψωδίες Ν και Ξ. Οι Αχαιοί στα όρια της πανωλεθρίας.Ν Μια από τις αγαπημένες μου ραψωδίες. Ο Ποσειδώνας, υπέροχος, δρασκελα πατώντας βουνοκορφες, η πλάση αναρριγά. Οι πολεμιστές, στα όριά τους, απελπισμένοι και απογοητευμένοι, μάχονται και εμψυχώνουν τους δικούς τους. Στην Ξ Ο γερο Νέστορας βγαίνει να δει τι γίνεται και μαζί του κι εμείς βλέπουμε πανοραμικά αυτην την παραλία. Ακολουθεί η γλύκα της αποπλάνησης του Δια. Έρωτες θεών, ανάσα παρηγοριάς για μας.

Συνεχίζουμε τις αναγνώσεις στο οικοπεδάκι στην Πλαταιών και Λεωνίδου, έχει δροσούλα, ντυνόμαστε καλά.Στις 8μμ